“สูบวันนี้ เสี่ยงโรคร้ายในวันหน้า: อันตรายจากบุหรี่ไฟฟ้า”
บุหรี่ไฟฟ้า (Electronic Cigarettes หรือ E-Cigarettes) เป็นอุปกรณ์ที่ใช้ในการสูบสารนิโคตินผ่านไอน้ำ ซึ่งแม้จะไม่มีการเผาไหม้และไม่ก่อให้เกิดควันเหมือนบุหรี่ทั่วไป แต่ไม่ได้หมายความว่าจะปลอดภัยต่อสุขภาพ จากงานวิจัยทั้งในและต่างประเทศพบว่า การใช้บุหรี่ไฟฟ้าเกี่ยวข้องกับการรับสารเคมีอันตรายหลายชนิด เช่น นิโคติน ฟอร์มาลดีไฮด์ สารแต่งกลิ่น และโลหะหนัก ซึ่งอาจก่อให้เกิดผลกระทบต่อระบบทางเดินหายใจ ระบบหัวใจและหลอดเลือด รวมถึงเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดโรคเรื้อรังในระยะยาว
บุหรี่ไฟฟ้าใช้กลไกไฟฟ้าทำให้เกิดความร้อนและไอน้ำที่ประกอบด้วยสารเคมีต่าง ๆ ได้แก่
นิโคติน (Nicotine) เป็นสารออกฤทธิ์ทางประสาทที่พบได้ในใบยาสูบตามธรรมชาติ และถูกนำมาใช้เป็นส่วนประกอบหลักในทั้งบุหรี่ธรรมดาและบุหรี่ไฟฟ้า แม้ว่าบุหรี่ไฟฟ้าจะไม่มีการเผาไหม้เหมือนบุหรี่ทั่วไป แต่น้ำยาบุหรี่ไฟฟ้าส่วนใหญ่ยังคงมีนิโคตินเป็นองค์ประกอบหลัก โดยอยู่ในรูปแบบของ “นิโคตินเกลือ (nicotine salt)” หรือ “นิโคตินเบส (freebase nicotine)” ซึ่งสามารถดูดซึมเข้าสู่ร่างกายได้อย่างรวดเร็วผ่านทางปอด รวมถึงกระตุ้นให้หัวใจเต้นเร็ว ความดันโลหิตสูง และเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคหัวใจ
โพรพิลีนไกลคอล (Propylene Glycol) เป็นของเหลวใส ไม่มีสี ไม่มีกลิ่น มีคุณสมบัติในการดูดความชื้นและละลายสารได้ดี ถูกนำมาใช้ในอุตสาหกรรมอาหาร ยา และเครื่องสำอาง แต่การสูดดมซ้ำ ๆ เข้าสู่ทางเดินหายใจ อาจก่อให้เกิดผลกระทบต่อสุขภาพได้ เช่น ระคายเคืองตา ทางเดินหายใจ ทำให้ไอ ปวดหัว คลื่นไส้อาเจียน หรือแน่นหน้าอก
กลีเซอรีน (Glycerin) เมื่อผสมกับโพรพิลีนไกลคอล (Propylene Glycol) เป็นส่วนผสมหลักในน้ำยาบุหรี่ไฟฟ้า โดยทั้งสองสารนี้ทำหน้าที่เป็น ตัวพา (solvent/base) ซึ่งช่วยละลายนิโคตินและกลิ่นแต่ง รวมทั้งสร้างไอหรือ “ควัน” เมื่อถูกทำให้ร้อนด้วยขดลวดในเครื่องบุหรี่ไฟฟ้า ยิ่งทำให้ไอ หลอดลมตีบ หอบเหนื่อย
สารประกอบอันตราย เช่น สารหนู โลหะหนัก ฟอร์มัลดีไฮด์ เบนซีน ซึ่งอาจก่อมะเร็ง
สารปรุงแต่งกลิ่น รส และอื่น ๆ บางตัวอาจทำให้ปอดอักเสบรุนแรง อาทิ วิตามินอี อะซีเตท
ผลกระทบต่อร่างกาย
- ไอระเหยจากบุหรี่ไฟฟ้ามีขนาดเล็กกว่าบุหรี่ธรรมดาจึงถูกสูดเข้าไปในปอดได้ลึกกว่า จับเนื้อเยื่อปอด และดูดซึมเข้ากระแสเลือดได้เร็ว ยากที่ร่างกายจะขับออกมาได้หมด
- การสูบบุหรี่ไฟฟ้า ทำให้เสี่ยงต่อการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด มะเร็ง และส่งผลต่อพัฒนาการ ของสมองทั้งต่อทารกในครรภ์ เด็ก และวัยรุ่น
- หลายปีที่ผ่านมา สหรัฐอเมริกาพบผู้ป่วยปอดอักเสบรุนแรงหลังสูบบุหรี่ไฟฟ้าจำนวนมาก ทั้งเด็กและผู้ใหญ่ และทำให้เสียชีวิตได้
ที่มา : โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย
